داره کل حقوقی قوه قضاییه در نظریهای مشورتی به پرسشهای کلیدی درباره چگونگی رسیدگی به درخواست تخلیه توسط دادگاه صلح و ماهیت دستور تخلیه صادره پاسخ داد.
مشخصات نظریه
شماره نظریه: ۷/۱۴۰۴/۵۰ شماره پرونده: ۱۴۰۴-۲۹/۱-۵۰ تاریخ نظریه: ۱۴۰۴/۰۷/۰۲
سوالات مطرح شده
1. آیا دستور تخلیه صادره توسط قاضی دادگاه صلح قطعی و قابل اجراست؟2. آیا قاضی دادگاه صلح میتواند از دستور تخلیه صادره عدول کند؟3. آیا این دستور تخلیه که رأی محسوب نمیشود، قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر است؟
پاسخهای کلیدی اداره کل حقوقی
در پاسخ به پرسش اول و سوم (قطعیت و تجدیدنظرپذیری):
دستور تخلیه از عنوان «رأی» (شامل احکام و قرارهای نهایی) خارج است. بنابراین، مشمول قواعد عمومی تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان نیست. اعتراض به دستور تخلیه تابع حکم خاص مندرج در قانون روابط موجر و مستأجر مصوب ۱۳۷۶ و مواد ۱۷ و ۱۸ آییننامه اجرایی آن است. بند «پ» تبصره ۵ ماده ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۴۰۲ که به تجدیدنظرپذیری آراء اشاره دارد، ناظر به «دعاوی» مربوط به تخلیه است و شامل «درخواستهای» تخلیه که به صدور دستور میانجامد، نمیشود.
در پاسخ به پرسش دوم (عدول قاضی از دستور):
در صورت احراز اشتباه بودن دستور تخلیه صادره، عدول قاضی دادگاه صلح از آن دستور فاقد اشکال است.
خلاصه نظریه
بر این اساس، دستور تخلیه صادره از دادگاه صلح، رأی قضایی محسوب نمیشود و قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان نیست. اعتراض به این دستور باید طبق مقررات خاص قانون روابط موجر و مستأجر پیگیری شود. همچنین، قاضی صادرکننده در صورت تشخیص اشتباه، میتواند از دستور خود عدول کند.